Le cerf-volant – Laetitia Colombani

Vliegers zijn populair speelgoed in India. Ze zijn goedkoop en zelf te knutselen en daarom zijn ze ideaal speelgoed in een land waarin veel gezinnen zo arm zijn dat er geen geld wordt uitgegeven aan spullen die niet direct noodzakelijk zijn. Een vlieger is een treffende metafoor voor vrijheid: je zou het elk kind gunnen om onbezorgd te dartelen in de lucht, slechts met een dun draadje verbonden aan het leven van alledag. Dat is voor Indiase kinderen namelijk allerminst onbezorgd. Kinderarbeid, gebrek aan scholing, geweld en kindhuwelijken zijn helaas aan de orde van de dag.

In Le cerf-volant van Laetitia Colombani (2021) trekt Léna zich het lot van een Indiaas meisje aan. Léna is na een traumatische gebeurtenis Frankrijk ontvlucht en probeert zichzelf te vinden in India. Net als ze ten einde raad is, ontmoet ze Holy, een meisje dat in het restaurant van haar oom en tante werkt. Holy praat niet en heeft nooit onderwijs gehad. Léna besluit haar Engels te leren en ziet het meisje opbloeien.

Laetitita Colombani brak in 2017 door met haar roman La tresse, die ook al in India gesitueerd was. Sindsdien schreef ze de geëngageerde roman Les victorieuses (2019), over een vrouwenopvang in Parijs en nu Le cerf-volant. In alle romans staan vrouwen centraal die proberen de wereld te veranderen. Niet als superhelden of als wereldverbeteraars, maar als mensen die bij toeval ontdekken dat ze een steentje kunnen bijdragen aan een betere wereld.

Wat de boeken van Colombani ook met elkaar gemeen hebben, is dat er bestaande organisaties in voorkomen. Les victorieuses gaat over het Leger des Heils en Le cerf-volant over de Rode brigade. Dat is een beweging van Indiase vrouwen die hun rechten verdedigen door zich te verenigen en samen (letterlijk) ten strijde te trekken tegen hun agressors. Zo hopen ze de maatschappij stukje bij beetje te veranderen. In Le cerf-volant helpt de leidster van de plaatselijke afdeling van de Rode brigade Léna om een school op te zetten.

Colombani is een cinéaste en Le cerf-volant leest als een film. Geen Hollywoodfilm, want alle inspanningen van Léna ten spijt, wordt haar school niet direct een doorslaand succes. Toch weet ze kinderen even te laten dartelen als een vlieger en te proeven van vrijheid.    

Laetitia Colombani (2021), Le cerf-volant, Paris, 205 p.