Patients – Grand Corps Malade

En dan lig je in een ziekenhuisbed naar het plafond te staren. Je kunt ook niet veel meer doen dan dat, want je bent verlamd. Een duikongeluk, pech gehad, weg leven. Fabien Marsaud is pas 20 als hij in het ziekenhuis komt te liggen, tussen allemaal andere verlamden. Zijn plannen om profbasketballer te worden kunnen de prullenbak in.

Fabien, afkomstig uit de “moeilijke wijk” Seine-Saint-Denis, komt in een andere wereld terecht. In zijn memoires met de dubbelzinnige titel Patients kijkt hij terug op die periode uit zijn leven. De patients in het revalidatiecentrum zijn noodzakelijkerwijze erg patients, omdat ze voor alles afhankelijk zijn van anderen. Stapelgek wordt Fabien als hij niet eens de tv kan uitzetten als Tellsell op tv komt.

Patients is verschenen in 2012, als het ongeluk alweer jaren geleden gebeurd is. Fabien Marsaud staat bekend onder de naam Grand Corps Malade (Groot Ziek Lichaam) en treedt al bijna 20 jaar op als zanger en slamdichter. Zijn artiestennaam verwijst naar zijn uiterlijk, want Fabien is een grote man die met een kruk loopt. Over Fabiens voorgeschiedenis en zijn latere carrière als muzikant gaat het niet in Patients. Zelfs het ongeluk wordt niet uitgebreid besproken. Het gaat alleen om het leven in een revalidatiecentrum.

In het revalidatiecentrum zitten vooral jonge mannen. Blijkbaar zijn zij vatbaarder voor ongelukken waarbij je verlamd raakt dan vrouwen, wellicht omdat ze meer risico nemen. Er ontstaan al snel vriendschappen op deze plek waarin iedereen in hetzelfde schuitje zit. Na de revalidatieperiode beklijven de vriendschappen nauwelijks. Tussen de muren van het revalidatiecentrum zijn ze echter heel waardevol voor de patiënten, die elkaar opbeuren. Want de situatie mag dan wel tragisch zijn, de patiënten gaan er vol humor mee om. Ze spelen bijvoorbeeld “tétra-boxe”, boksen voor verlamden, waarbij ze rondjes om elkaars rolstoel rijden en daarbij proberen te slaan, wat nog niet meevalt als je niet eens meer een vuist kunt maken.  

Toch zijn er ook moeilijke momenten. Zo raakt de accu van Fabiens rolstoel leeg als Fabien op weg is naar de eetzaal. Helaas staat hij op dat moment precies midden in de kamer en kan Fabien de noodknop op zijn eigen bed noch op het bed van zijn kamergenoot bereiken. Omdat er niet in een vaste bezetting wordt gegeten, duurt het een hele tijd voordat Fabien wordt gemist. Daar staat hij dan, niet bij machte iets te doen en met een rommelende maag. 

In 2017 is Patients verfilmd tot een zeer succesvolle film. Het boek leent zich dan ook uitstekend voor een verfilming, omdat de scènes zo filmisch beschreven zijn dat je precies voor je ziet wat er gebeurt.  

Grand Corps Malade, Patients, Paris, 2012